دلیل جمع‌شدگی بتن چیه

جمع‌شدگی بتن یک پدیده طبیعی است که باعث کاهش حجم بتن در طول زمان می‌شود. این پدیده به دلایل مختلفی رخ می‌دهد که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:

**1. جمع‌شدگی ناشی از خشک شدن (Shrinkage):**

* **تبخیر آب اختلاط:** مهم‌ترین دلیل جمع‌شدگی بتن، تبخیر آب موجود در مخلوط بتن است. وقتی آب از بتن خارج می‌شود، فضاهای خالی در ساختار بتن ایجاد می‌شود و این فضاها باعث نزدیک‌تر شدن ذرات سیمان و سنگدانه‌ها به هم می‌شوند و در نتیجه حجم بتن کاهش می‌یابد.
* **جمع‌شدگی مویینگی:** در داخل منافذ بسیار ریز بتن، آب به صورت مویینگی نگهداری می‌شود. تبخیر این آب مویینگی باعث ایجاد نیروهای سطحی می‌شود که این نیروها ذرات بتن را به سمت هم می‌کشند و باعث جمع‌شدگی می‌شوند.
* **نوع سیمان:** نوع سیمان مورد استفاده در بتن بر میزان جمع‌شدگی ناشی از خشک شدن تأثیر دارد. سیمان‌های با C3A بالا معمولاً جمع‌شدگی بیشتری دارند.

**2. جمع‌شدگی خمیری (Plastic Shrinkage):**

* این نوع جمع‌شدگی در ساعات اولیه پس از بتن‌ریزی و قبل از سخت شدن کامل بتن رخ می‌دهد.
* علت اصلی آن، تبخیر سریع آب از سطح بتن در اثر عواملی مانند دمای بالا، وزش باد و رطوبت کم است.
* این جمع‌شدگی می‌تواند باعث ایجاد ترک‌های سطحی در بتن شود.

**3. جمع‌شدگی کربناتاسیون (Carbonation Shrinkage):**

* این نوع جمع‌شدگی در اثر واکنش دی‌اکسید کربن (CO2) موجود در هوا با هیدروکسید کلسیم (Ca(OH)2) موجود در بتن رخ می‌دهد.
* این واکنش باعث تشکیل کربنات کلسیم (CaCO3) می‌شود که حجم کمتری نسبت به هیدروکسید کلسیم دارد و در نتیجه باعث جمع‌شدگی بتن می‌شود.
* این نوع جمع‌شدگی معمولاً کندتر از جمع‌شدگی ناشی از خشک شدن رخ می‌دهد.

**4. جمع‌شدگی خودبه‌خودی (Autogenous Shrinkage):**

* این نوع جمع‌شدگی در بتن‌های با نسبت آب به سیمان پایین (W/C) رخ می‌دهد، به‌ویژه در بتن‌های با مقاومت بالا (HPC).
* در این نوع بتن‌ها، به دلیل کمبود آب، سیمان به طور کامل هیدراته نمی‌شود و آب موجود در منافذ بتن برای هیدراتاسیون بیشتر مصرف می‌شود. این امر باعث ایجاد نیروهای مویینگی و در نتیجه جمع‌شدگی بتن می‌شود.

**عوامل مؤثر بر میزان جمع‌شدگی بتن:**

* **نسبت آب به سیمان (W/C):** هرچه نسبت آب به سیمان بیشتر باشد، جمع‌شدگی ناشی از خشک شدن بیشتر خواهد بود.
* **نوع و مقدار سیمان:** نوع و مقدار سیمان استفاده شده در بتن بر میزان جمع‌شدگی تأثیر دارد.
* **نوع و دانه بندی سنگدانه‌ها:** استفاده از سنگدانه‌های با کیفیت و دانه بندی مناسب می‌تواند باعث کاهش جمع‌شدگی بتن شود.
* **افزودنی‌های شیمیایی:** برخی از افزودنی‌های شیمیایی می‌توانند باعث کاهش جمع‌شدگی بتن شوند.
* **شرایط محیطی:** دما،